Επιστροφή στα νέα ΝΕΟΦΥΕΙΣ (START-UP) ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ
Start-up επιχείρηση (ή αλλιώς νεοφυής), είναι μια νεοσύστατη επιχείρηση ή οργανισμός που έχει στόχο να αναπτύξει ένα κλιμακούμενο επιχειρηματικό μοντέλο. Το κυριότερο χαρακτηριστικό αυτών των εταιρειών είναι η καινοτομία, δηλαδή είτε η δημιουργία ενός εντελώς νέου προϊόντος/υπηρεσίας, είτε η εξέλιξη αυτών που υπάρχουν. Ουσιαστικά εισάγουν μια πρωτότυπη ιδέα ή μια πρωτότυπη λύση σε ένα υπάρχον πρόβλημα.
Για να ιδρυθεί μια start-up εταιρεία, το κόστος έναρξής της μπορεί να είναι αρκετά χαμηλό, ενώ στα πρώτα στάδια λειτουργίας της οι δομές της είναι υποτυπώδεις και η ρευστότητά της περιορισμένη. Επιπλέον, μπορεί να ιδρυθεί με οποιαδήποτε εταιρική μορφή, ενώ σε μεταγενέστερο στάδιο(συνήθως μετά από 1-2 έτη), ο εταιρικός τύπος αλλάζει, εφόσον έχει επιτευχθεί ο σκοπός της. Αφού λοιπόν υλοποιηθεί και το επιχειρηματικό της πλάνο, πρέπει να αποκτήσει δομή και λειτουργία κανονικής επιχείρησης. Σε αντίθετη περίπτωση, σταματά τη λειτουργία της.
Τα στάδια δημιουργίας μιας start-up εταιρείας είναι τα εξής:
- Σύλληψη ιδέας
- Διερεύνηση επιχειρηματικών προοπτικών
- Εύρεση χρηματοδότησης
- Διαμόρφωση εταιρικής κουλτούρας
- Οργάνωση μέσω συστημάτων διαχείρισης δεδομένων
- Ανάπτυξη προϊόντος/υπηρεσίας βάσει πλάνου
- Δημιουργία δικτύου πωλήσεων
- Εξυπηρέτηση πελατών-πρακτική εφαρμογή επιχειρηματικού σχεδίου
Οι start-up επιχειρήσεις έχουν συγκεκριμένα πλεονεκτήματα. Αρχικά, απαιτούν χαμηλό κόστος υλοποίησης, ενώ η επέκτασή τους επιτυγχάνεται με λίγα κεφάλαια. Παρ’ όλα τα μειωμένα κεφάλαια όμως η απόδοσή τους ενδέχεται να είναι υψηλή. Επιπλέον, δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας, συμβάλλουν στην αναβάθμιση των περιοχών όπου εγκαθίστανται, υποστηρίζουν φιλανθρωπικές και κοινωνικές εκδηλώσεις, και γενικότερα προάγουν την ανάπτυξη και την καινοτομία. Τα μόνα μειονεκτήματα που θα μπορούσαν να αναφερθούν είναι το υψηλό ρίσκο και η δυσκολία εύρεσης πόρων, απαραίτητων κατά την ίδρυση και εξέλιξη της επιχείρησης.
Τέτοιου είδους επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται συνήθως σε τομείς όπως η υγεία, οι ΄΄πράσινες΄΄ τεχνολογίες, οι χρηματοοικονομικές/τραπεζικές υπηρεσίες, ο τουρισμός και το ηλεκτρονικό εμπόριο. Με τον COVID αναπτύχθηκαν ιδιαίτερα οι start-ups που χρησιμοποιούσαν εκτεταμένα ηλεκτρονικές πλατφόρμες (e-delivery, εξ αποστάσεως εκπαίδευση[1], streaming[2] κ.ά.).
Οι τρόποι χρηματοδότησης των εταιρειών αυτών ποικίλουν. Οι βασικότεροι είναι οι εξής:
- Ιδιωτικά κεφάλαια
- Οικογένεια και φίλοι, οι οποίοι θα δείξουν ευκολότερα εμπιστοσύνη
- Κεφάλαια από το πλήθος (crowdfunding)
- Business Angels (επιχειρηματικοί άγγελοι), οι οποίοι εισφέρουν, εκτός από χρήματα, και τεχνογνωσία (το λεγόμενο know-how)
- Κεφάλαια επιχειρηματικών συμμετοχών (venture capitals). Πρόκειται για επαγγελματίες επενδυτές, που εμπιστεύονται σε τρίτους τα κεφάλαιά τους για να τα διαχειριστούν. Επενδύουν σε μεταγενέστερο στάδιο, μεγαλύτερα ποσά, αλλά εμπιστεύονται δυσκολότερα μια εταιρεία που κάνει τα πρώτα της βήματα στο χώρο
- Τραπεζικά δάνεια. Πλέον δεν είναι τόσο δημοφιλής τρόπος χρηματοδότησης, καθώς είναι χρονοβόρα διαδικασία και επιβάλλονται δυσμενέστεροι όροι
Είναι σημαντικό οι ιδρυτές μιας start-up επιχείρησης να προσδιορίσουν το κοινό στο οποίο απευθύνονται, και να εντοπίσουν τα χαρακτηριστικά και τις ανάγκες του. Θα πρέπει να βρουν αυτό που κάνει ξεχωριστή την εταιρεία τους, να διαμορφώσουν την ιδιαίτερη ΄΄προσωπικότητά΄΄ της και μέσω του marketing να την κάνουν προσιτή στο κοινό, αξιολογώντας παράλληλα και τις κινήσεις των ανταγωνιστών, ώστε να μην επαναπαύονται. Σε όλα αυτά τα στάδια, κρίσιμη εμφανίζεται και η βοήθεια ενός ειδικού στο marketing και τις επιχειρήσεις.
Ένα πολύ σημαντικό βήμα στο πεδίο των start-up επιχειρήσεων έγινε με την οργάνωση της ψηφιακής πλατφόρμας ΄΄Elevate Greece΄΄ elevategreece.gov.gr (2020). Η πλατφόρμα αυτή αποτελεί την επίσημη ψηφιακή πύλη για νεοφυείς επιχειρήσεις στην Ελλάδα. Βασικός της στόχος είναι η δημιουργία και διαχείριση του Εθνικού Μητρώου Νεοφυών Επιχειρήσεων, το οποίο πλέον αποτελεί Ανώνυμη Εταιρεία. Επίσης, το Elevate Greece συμβάλλει στην αξιόπιστη καταγραφή των start-up εταιρειών, στην παρακολούθηση της πορείας και στη δικτύωσή τους στην ελληνική και διεθνή αγορά.
Η εγγραφή στο Μητρώο γίνεται υπό τις εξής προϋποθέσεις:
- Εταιρεία με τη μορφή Α.Ε. (Ανώνυμη Εταιρεία), Ε.Π.Ε. (Εταιρεία Περιορισμένης Ευθύνης), Ι.Κ.Ε. (Ιδιωτική Κεφαλαιουχική Εταιρεία), με ελληνικό ΑΦΜ, εγγεγραμμένη στο Γ.Ε.ΜΗ. (Γενικό Εμπορικό Μητρώο)
- Ανώτατο όριο τα 8 έτη από την ίδρυση-ένταξη στη Δ.Ο.Υ., την ημέρα υποβολής της αίτησης για ένταξη στο Μητρώο
- Έως 250 εργαζόμενοι
- Ετήσιος Κύκλος Εργασιών όχι πάνω από 50 εκατομμύρια ευρώ
Ως ιδανικότερος εταιρικός τύπος θεωρείται η Ι.Κ.Ε., καθώς η διαδικασία σύστασής της είναι εύκολη και το κόστος χαμηλό. Η εταιρεία αναλαμβάνει αποκλειστικά τη γενικότερη ευθύνη και όχι οι εταίροι, οι οποίοι μπορούν να εισφέρουν, εκτός από χρήματα, και την προσωπική τους εργασία ή/και κάποια περιουσιακά τους στοιχεία.
Η τήρηση των προϋποθέσεων δεν εγγυάται την εγγραφή στο σχετικό Μητρώο. Πρέπει να πληρούνται και τα ακόλουθα κριτήρια:
- Καινοτομία: Δημιουργία νέου προϊόντος/υπηρεσίας ή εύρεση νέας-πρωτότυπης λύσης σε υπάρχον πρόβλημα
- Κλιμάκωση: Δυνατότητα ταχείας επέκτασης πωλήσεων στην ελληνική και διεθνή αγορά
Είναι απαραίτητο τα παραπάνω κριτήρια και προϋποθέσεις να πληρούνται καθ’ όλη τη διάρκεια εγγραφής της εταιρείας στο Μητρώο, αλλιώς θα διαγράφεται.
Συνοψίζοντας, το οικοσύστημα των start-ups στην Ελλάδα βρίσκεται ακόμα και στάδιο ωρίμανσης. Πέρα από τη δημιουργία του Εθνικού Μητρώου Νεοφυών Επιχειρήσεων και την οργάνωση του Elevate Greece, δεν έχουν γίνει άλλες αξιόλογες προσπάθειες οργάνωσης του ελληνικού δικτύου. Καθίσταται επομένως αναγκαία η θέσπιση κανόνων σχετικών με το καθεστώς των start-up επιχειρήσεων, και η πρόβλεψη κινήτρων με στόχο την ανάπτυξη των νέων και καινοτόμων επιχειρήσεων στην Ελλάδα.
ΠΗΓΕΣ
Σαριανίδης Ηλίας, ΄΄Νομικό πλαίσιο των νεοφυών επιχειρήσεων΄΄, πτυχιακή εργασία, Τμήμα Διοίκησης επιχειρήσεων, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Σεπτέμβριος 2021
Αποστολάκης Κωνσταντίνος, ΄΄ Νεοφυείς (startup) επιχειρήσεις: Προβλήματα και προτάσεις κατά τα στάδια δημιουργίας και ανάπτυξής τους΄΄, διπλωματική εργασία, Διαπανεπιστημιακό Πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών ΄΄Τεχνο-Οικονομικά Συστήματα΄΄, Ιούνιος 2022, Αθήνα
https://developgreece.com/6-symvoules-gia-na-sthsete-start-up/
https://rejoin.gr/blog/1113-neofiis-epixeirisi-start-up
[1] π.χ. Zoom
[2] π.χ. Netflix
Γράφει η Ειρήνη Ανδρεαδάκη, Φοιτήτρια Νομικής ΑΠΘ, H2BHUB Επιμελητηρίου Ηρακλείου
 | Γράφει η Ειρήνη Ανδρεαδάκη, Φοιτήτρια Νομικής ΑΠΘ, H2BHUB Επιμελητηρίου Ηρακλείου |